✅ در راستای اولین دوره «جشنواره اقتصاد مدیران اقتصاد مردمی» نشست تخصصی "گلوگاه‌های طراحی و عملیاتی اجرای موفق جشنواره" برگزار شد.
نشست تخصصی «گلوگاه‌های طراحی و عملیاتی اجرای موفق جشنواره» دهم مهر ماه 1400، با حضور آقایان دکتر وحید فولادگر (مدیر گروه آینده‌پژوهی اقتصادی پژوهشکده چشم‌انداز و آینده‌پژوهی)، مهندس زاهدی (مدیر گروه چشم‌انداز و تمدن سازی پژوهشکده چشم‌انداز و آینده‌پژوهی)، دکتر علیرضا نصر اصفهانی (مدیر گروه آینده‌پژوهی و حکمرانی پژوهشکده چشم‌انداز و آینده‌پژوهی)، دکتر فرشاد جعفروند (معاون شبکه‌سازی و نخبگان پژوهشکده چشم‌انداز و آینده‌پژوهی)، دکتر حامد سروری (عضو دفتر بررسی‌های راهبردی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام)، مهندس سید حمیدرضا نجات (مدیر روابط عمومی اندیشگاه مدافعان اقتصاد مردمی) و مازیار عطاری (مدیر بنیاد توسعه فردا) برگزار شد.
در ابتدای این نشست آقای دکتر مازیار عطاری گفت به دلیل اینکه بیشتر اقتصاد کشور ما دولتی است ما به این سمت حرکت کرده‌ایم که مدیران دولتی که نقش مؤثری در توسعه اقتصاد کشور دارند اعم از ایجاد بازار سازی، خرید داخلی و... را تبدیل به الگو کنیم و به‌وسیله تغییر اجتماعی بتوانیم در عرصه اقتصاد مقاومتی تأثیر مثبت بگذاریم.
وی افزود در زمینه مدافعان اقتصاد مردمی به دلیل کم بودن محتوا و وجود ابهام، لازم است یک تغییر نگرش اجتماعی و یک ظرفیت‌سازی اجتماعی به وجود بیاید بنابراین هدف این جایزه تغییر اجتماعی است.
دکتر حامد سروری گفت: شبکه‌های اجتماعی اینستاگرام و توئیتر تناظر ندارند. بعضی موارد فضای اینستاگرام مثبت است و بعضی موارد فضای توئیتر منفی است.
دکتر فرشاد جعفروند گفت: اول باید یک موج سنگینی ایجاد کرد تا ادراک منفی مردم نسبت به مدیران دولتی برداشته شود و بعدازآن شروع به معرفی مدیر تراز دولت اسلامی کرد.
وی ادامه داد که بهتر است سال اول جشنواره در مدل کوچک اجرا شود و بعد به سمت بزرگ‌تر شدن جشنواره رفت و بعدازآن به سمت بین‌المللی شدن آن گام نهاد.
در ادامه گفتگو آقای مهندس میثم مسعودیان دبیر جشنواره اقتصاد مردمی گفت: در شروع هر جنبشی همراه کردن نخبگان نقش مهمی دارد.
آقای مهندس سید حمیدرضا نجات در خصوص اثربخش‌بودن کمپین گفتمان‌سازی گفت: به دلیل اینکه سال اول برگزاری جشنواره است ما به‌جای ایجاد کمپین محیطی به سراغ ایجاد کمپین مجازی رفتیم. در مرحله اول داده‌کاوی صورت گرفته است که هدف از آن شناسایی جایگاه جشنواره در گفتمان اقتصاد مردمی بود بعدازآن برای کمپین، دست به طراحی سناریو زدیم که نتیجه آن منجر به طراحی جلسات نظرخواهی و هم‌اندیشی‌های بین اندیشگاهی شده است. نمود این نشست‌ها در رسانه و فضای مجازی در قالب خلاصه‌های کوتاهی پخش و بازنمایی خواهد شد کلیه این مراحل طی شده برای کمپین در جهت تولید محتوا است. پیش‌بینی ما این است که نیاز به تدوین 4 هزار محتوای توئیتری داریم که بعد از تزریق اولیه آن کمک می‌کند تا این روند به حدود 14 هزار محتوای توئیتری پیشروی داشته باشد. ما با شناسایی و استخراج فعالین اقتصادی توئیتر، آن‌ها را بر اساس اهمیت در قالب 5 گروه 25 نفره دسته‌بندی کرده‌ایم که وظیفه آن‌ها توزیع محتواهای انتشار داده شده است. با خبرگزاری‌های مختلف صحبت شده است تا بازنمایی این توزیع‌ها در توئیتر توسط این گروه‌ها در خبرگزاری‌های مختلف صورت گیرد. بعدازآن یک نفر به نمایندگی جایزه در رسانه‌ی ملی حضور خواهد یافت که درباره جایزه و جشنواره صحبت می‌کند.
دکتر علیرضا نصر اصفهانی پیشنهاد داد: با سازمان سراج و مراکز شبیه آن همکاری و هم‌افزایی داشته باشید.
وی ادامه داد گفتگو با صاحب‌نظران عرصه اقتصاد مقاومتی همچون دکتر پیغامی، دکتر رهبر و... می‌تواند کمک شایانی به سیر اجمالی جشنواره کنند.
دکتر سروری گفت: برداشت من این است که جشنواره با هدف خاصی طراحی شده است. آن این است که در شرایطی که نهاد دولت و مدیران دولت به تعبیری ضد بازار، تولید و اقتصاد مقاومتی هستند بتواند به دولت خط دهی کند که مدیرانی که درست قواعد را طراحی می‌کنند، آیین‌نامه‌های درست می‌گذارند و همچنین ضد بازار، تولید و اقتصاد مقاومتی نیستند باید در رأس امور و مسئولیت باشند.
وی در ادامه صحبت خود مطرح کرد: در کل می‌توان گفت هدف جشنواره ریل‌گذاری و خط دهی کردن به دولت‌مردان در بحث انتصاب‌هایشان و عملکردشان خواهد بود.
سروری گفت: همه‌ی شأن جوایز، اعتبار آن‌هاست در واقع اتیکت و برچسبی که می‌خواهد بر روی سینه‌ی مدیر زده شود که او افتخار کند که من برنده جایزه مدافعان اقتصاد مردمی هستم به‌واسطه اعتبار جایزه خواهد بود. وی مطرح کرد موسسه خصوصی HHMI[1] در سال 1390 هفت الی هشت نوبلیست داشته است.
شیوه کار این موسسه به این صورت است که 5 سال فرد را به عضویت خودش در می‌آورد و بعد شرایطی را برای تمدید عضویت فرد عضو شده برای 5 سال آینده گذاشته است که اگر در طول این مدت فرد نتواند آن شرایط را احراز کند تمدید عضویت وی لغو می‌شود و اگر در مرحله اول فرد نتوانست شرایط لازم را احراز کند یک سال به او مهلت اضافی می‌دهند تا شرایط لازم را احراز کند.
صبوری پیشنهاد داد برای اعتباربخشی به جایزه باید به چند فاکتور مهم توجه ویژه داشت که شامل:
- اعتبار داوری و فرآیند داوری
داوری سخت‌گیرانه‌تر، دقیق‌تر و معتبرتر (یعنی افرادی که جامعه قبول دارند و اعتبار دارند) باشد.
- فرد انتخاب شده
اگر فرد مناسبی انتخاب شود خود این فرد اعتباردهنده به جشنواره و جایزه است.
- اعتبار جایزه
باید در عرصه رسانه کاری کرد که خود جایزه به‌عنوان یک جایزه بسیار مهم شناخته شود. زمانی این جایزه معتبر می‌شود که بین‌المللی شود و چند اندیشکده هم بیایند و درباره این جایزه صحبت کنند (به‌طور مثال آقای صالحی اصفهانی در رند و یا بروکینگز درباره این جایزه مطلب بنویسد). افراد معتبر در داخل و خارج کشور درباره آن صحبت کنند. و به نحوی کار پیش برود که شخص دریافت کننده جایزه افتخار کند به دریافت آن و این اعتبار اگر ایجاد شود هدف جایزه محقق می‌شود. 90 درصد برای اعتبار دهی به این جشنواره و 10 درصد هم به سمت بقیه مسائل باید گام برداشت.
- نوع ژانر جوایز
ژانر جایزه باید به‌گونه‌ای باشد که بتواند تأثیر سیاست‌گذارانه داشته باشد به‌طور مثال جایزه اول رو بدیم به فردی که کار سیاست‌گذاری کرده است یا مدیری که یه بند آیین‌نامه‌ای رو اصلاح کرده است.
صبوری گفت: از ابزارهای ما برای آینده‌پژوهی رصد جوایز نوبل در رصدخانه‌ی علم و فناوری در مرکز آینده‌پژوهی دانشگاه تهران بود.
به‌طور مثال در حوزه اقتصاد وقتی‌که جوایز نوبل را رصد می‌کنید متوجه می‌شوید که علم اقتصاد به کدام سمت حرکت می‌کند و باعث می‌شود که فعالان اقتصاد به سمت آن ژانری که جایزه داده شده است حرکت کنند.
- تولید محصولات جانبی
در طی فرآیندهای جانبی همچون مصاحبه با مدیران که ارزش علمی ایجاد می‌کند می‌توان محصولات جانبی همچون تاریخ شفاهی مدیران دولتی موفق را تدوین کرد.
- پیامدهای جایزه
به دلیل اینکه هنوز در سال‌های اول، جشنواره اعتبار لازم را کسب نکرده است جایزه باید پیامدهای غیررسمی حاکمیتی برای برندگان داشته باشد که این امر منجر به اعتبار افزایی جشنواره می‌شود و آن مستلزم رایزنی با بخش‌های مختلف حاکمیتی است.
- حامیان جشنواره
هرچقدر می‌توانید باید نهادهای اعتبار بخش را پای‌کار آورد. همچون اندیشکده ها که اعتبار بخش هستند و در فرآیند داوری و هم در بخش حامیان این جشنواره می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. قبل از جشنواره باید یک فرآیند شفاف در طی مدت دو ماه اجرا شود که افکار نخبگان را درگیر کند.
نکته بسیار مهم آن است که جایزه به دو چیز داده می‌شود. 1- فرد 2- ژانری که آن فرد به خاطر آن جایزه گرفته و ژانر حتی مهم‌تر از فرد است.
- اسم جشنواره
باید اسم جشنواره از عام بودن خارج شود و عنوان خاص برای آن انتخاب کرد که متناسب با این هدف که «ما به مدیر دولتی جایزه می‌دهیم» باشد وقتی جشنواره اعتبار پیدا کرد برای مردم مطالبه ایجاد می‌کند که چرا این شخص وزیر نشد و یا چرا این شخص معاون وزیر نشد.
وی در ادامه پیشنهاد داد: اقتصاد مقاومتی مفهوم هست و باید برای جشنواره اسم مشخص شود مثلاً جایزه مصطفی(ص) که در عرصه علم و فناوری است. می‌توان یکی از اسطوره‌های عرصه اقتصادی را پیدا کرد و جایزه را به اسم آن شخص نام‌گذاری کرد. همچون جایزه امینالضرب که توسط اتاق بازرگانی به کارآفرین‌های برتر اهدا می‌شود.
- ضریب دهی رسانه‌ای افراد کاندید
باید قبل از جشنواره به‌طور مثال 10 نفر را در یک خط زمانی ضریب دهی رسانه‌ای کرد و این فرآیند شفاف و مستند باشد و در اختیار همه قرار بگیرد و بعد از طی این مراحل به یک نفر از این 10 نفر جایزه داد.
باید دو سال کار رسانه‌ای بی‌وقفه، مستمر و دائمی برای ضریب دهی رسانه‌ای انجام داد به‌طور نمونه دو سال در آکادمی‌ها، شبکه‌های اجتماعی علمی و سیاست‌گذاری درباره فردی که جایزه گرفته صحبت شود. اگر ما به شخص برنده جایزه 500 میلیون می‌دهیم باید 2 میلیارد در عرصه رسانه برای او هزینه کرد که این شخص معتبر بشود.
دکتر وحید فولادگر: اعتباربخشی از طریق داوری خیلی اهمیت دارد به‌جای اینکه ملاک‌های داوری تعریف شود بهتر است فرآیند داوری شفاف شود و جمع‌سپاری صورت گیرد به‌طور مثال منظور از شفاف شدن فرآیندهای داوری این می‌تواند باشد که هر اندیشکده‌ای درباره هر پدیده چه نظری داشته است.
مهندس زاهدی مطرح کرد: عبارت اقتصاد مردمی ادبیات حاکمانه هست یعنی حکمران خلقش کرده است و باید ادبیات و اسم این جشنواره تغییر کند. وی همچنین پیشنهاد داد بخش مهمی از فرآیند داوری را بهتر است به شرکت‌های مستقر در پارک علم و فناوری، تولیدکننده‌ها، خدمات دهنده‌ها و... داد.
بعد از جشنواره باید سناریوهایی داشت که این می‌تواند کار مهم اندیشگاه ها باشد.
از جهاتی باید ملاحظات امنیتی هم داشت برای معرفی گزینه‌هایی که تحریم‌ها رو دور می‌زنند. در بدنه دولت و مسئولین افرادی پیدا خواهند شد که با این جشنواره مخالفت و دشمنی کنند به دلیل آنکه منافعی در این شبکه آشفته دارند.
ایده باشگاه اهمیت بسیار زیادی دارد و حتی از خود جشنواره مهم‌تر است که با هر بار برگزاری جشنواره باعث اضافه شدن افراد و یارگیری اجتماعی در قالب باشگاه می‌شود. از ثمرات باشگاه می‌توان به آشنا شدن اعضا با یکدیگر و شبکه شدن، مطالبه گری از مسئولین، جذب افراد جدید توسط اعضای فعلی باشگاه و اعتباربخشی به افرادی که جایزه برده‌اند، نام برد.
برای اینکه افراد باشگاه سال بعد بتوانند به‌عنوان داور جشنواره نقش ایفا کنند باید کاری کنیم که عضویت در این باشگاه اعتبار برای این افراد ایجاد کند همچنین حق رأی دادن و ضریب دادن به نظر اعضای این باشگاه از جمله مواردی است که اهمیت زیادی خواهد داشت.
ما می‌توانیم دو نوع مدل جایزه دادن داشته باشیم 1) چند جایزه بزرگ به تعداد محدودی داد 2) چند جایزه بزرگ را توزیع کنیم بین 50 نفر؛ که به نظر من این مدل دومی مطلوب‌تر است چون می‌خواهیم یار بگیریم و مبلغ جایزه در مدل دوم جوری نیست که مدیر بالادستی فرد برنده‌شده به او حسودی مالی کند و یا نیرو هم‌تراز و هم‌رده خودش که ممکن است استحقاق داشته است اما ما موفق به شناسایی او نشده‌ایم؛ بی‌انگیزه شود.
می‌توان با رئیس دانشگاه‌ها صحبت کرد که مثلاً عضو باشگاه ما دعوت شود. دانشگاه برای دانشجوها تدریس و منتوری کند و یا یک درس اختیاری تعریف شود برای اینکه دانشجوها پای درس این شخص بیایند.
امید است با تلاش‌های مضاعف و انجام بهتر کارهای پیش رو برای این جشنواره به نتایج و پیامدهای ارزنده‌ای دست پیدا کرد.
[1] Howard Hughes Medical Institute: مؤسسه پزشکی هاورد هیوز معروف به HHMI، تأسیس ۱۹۵۳ در مریلند، یک مؤسسه علمی غیرانتفاعی آمریکاییست. این بنیاد با ۱۴ میلیارد دلار دارایی در سال ۲۰۰۹، یکی از بزرگترین پشتیبانان مالی پژوهش‌های زیست‌شناسی، پزشکی، ژنتیک، و علوم وابسته در جهان است. این بنیاد از میراث به‌یادماندنی هوارد هیوز، سرمایه‌دار آمریکاییست.
