مسئولیتهای اجتماعی، آن دسته از اقدامات سازمانها هستند که فرای منافع مادی و یا غیرمادی انجام میگردند و موجب ایجاد پایداری در جامعه و محیط پیرامون سازمان میشوند. این نوع فعالیتها با هدف حل مشکلی از مشکلات جامعه و تحقق توسعه پایدار در سطح سازمان، کشور و جهان برنامهریزی و اجرا میشوند.
با توجه به اطلاعات مندرج در سایت بانک پاسارگاد، مسئولیت اجتماعی در این بانک در بخشهای مختلف «علمی»، «فرهنگی»، «آموزشی و ورزشی» و نیز «اعطای کمکهای انساندوستانه و خیرخواهانه با هدف مشارکت سازنده در توسعه اجتماعی» مورد پیگیری قرار گرفته است. از جمله سایر نمودهای این رویکرد در این بانک میتوان به ایجاد و نهادینهسازی فرهنگ غنی پاسارگادی در همه سطوح و ارکان، حذف فاصله بین مشتری و بانکدار، تدارک فضای مناسب برای حضور مشتریان در بانک، ارائه خدمات بانکی به مشتریان با نهایت احترام، ایفای نقش موثر در حرکت اصولی و هدایت صنعت بانکداری در جهت توسعه بانکداری الکترونیکی و کمک به تامین منابع طرحهای عمرانی بزرگ و ملی اشاره نمود. جزئیات کامل فعالیتهای مسئولیت اجتماعی این بانک در قالب گزارشات سالانه در وبسایت آن موجود است. با نگاهی به این اقدامات می توان جنس فعالیتهای صورت گرفته را در قالب فعالیتهای مرتبط با فرایندهای داخلی (ازجمله نهادینهسازی فرهنگ سازمانی مسئولانه و توسعه نیروی انسانی)، فعالیتهای عامالمنفعه و ارزشمدارانه (ازجمله کمکهای انساندوستانه و خیرخواهانه، آموزشی و ورزشی) و فعالیتهای مرتبط با مشتریمداری نام برد.
اگر قصد این باشد که مجموعه فعالیتهای انجام گرفته این بانک در حوزه مسئولیت اجتماعی را در یک تصویر کلی مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم شاید بد نباشد که از استاندارد ایزو26000 بعنوان یک چارچوب ارائه شده جهانی در مورد مسئولیت اجتماعی استفاده کنیم. لازم بذکر است که این استاندارد برخلاف ایزو 9001 مورد ممیزی قرار نمی گیرد و صرفاً بعنوان یک الگوی پیشنهادی جهت رعایت مسئولیت اجتماعی منتشر گردیده است.
مروری بر استاندارد ایزو 26000:
سازمان بینالمللی استاندارد، استاندارد ایزو 26000 را برای مسئولیت اجتماعی بخش خصوصی و دولتی ارائه داده است. استاندارد ایزو 26000، مسئولیت اجتماعی را به شرح زیر بیان میکند: مسئولیت یک سازمان برای اثربخشی تصمیمات و فعالیتهای خود بر جامعه و محیط از طریق رفتار شفاف و اخلاقی. استاندارد ایزو 26000 برای کمک به سازمانها جهت اجرای توسعهی پایدار طراحی شده است. استاندارد ایزو 26000 دارای 7 موضوع اصلی جهت ایفای نقش و همچنین دارای 7 اصل کلی است. موضوعات اصلی این استاندارد عبارتند از:
- حکمرانی سازمانی
- حقوق بشر
- فعالیتهای نیروی کار
- محیط زیست
- شیوههای عملی عادلانه
- مسائل مصرف کنندگان
- مشارکت و توسعه اجتماعی
و اصول کلی حاکم بر انجام اقدامت داوطلبانه مسئولیت اجتماعی در این استاندارد عبارتند از:
- پاسخگویی
- شفاف سازی
- رفتار اخلاقی
- توجه و حترام قائل شدن برای منافع سهامداران
- احترام به قانون
- احترام به هنجارهای بین المللی
- احترام به حقوق انسان
در سری مطالب مرور فعالیتهای مسئولیت اجتماعی، استفاده از استاندارد ایزو 26000، صرفاً بمنظور کاربست یک چارچوب کلنگرانه و انجام یک دستهبندی موضوعی فعالیتها، صورت میپذیرد. پرواضح است که انجام فعالیتهای قابل تطبیق با تمامی موضوعات اصلی این استاندارد ممکن است برای بسیاری از سازمان ها مقدور نبوده و اساساً با حوزه فعالیت انها مغایرت داشته باشد. شاید یکی از دلایلی که این استاندارد صرفاً بعنوان یک الگوی راهنما مطرح میگردد نیز همین باشد. بنابراین تلاش ما صرفاً بر این است که فعالیتهای داوطلبانه انجام شده در سازمانها را بصورت توصیفی با این موضوعات اصلی تطبیق داده و دستهبندی نماییم و در این سلسله مطالب، مقصود، قضاوت و ارزیابی عملکرد مسئولیت اجتماعی سازمانها نیست بلکه هدف همان توصیف عملکردها در چارچوب استاندارد است.
با عنایت به موضوعات اصلی 7گانه مطرح شده در این استاندارد می توان مجموعه اقدامات بانک پاسارگاد را به قرار جدول زیر با موضوعات اصلی استاندارد ایزو 26000 مورد تطبیق و دستهبندی قرار داد:
با عنایت به دستهبندی فوقالذکر و اقدامات انجام شده حوزه مسئولیت اجتماعی در بانک پاسارگاد می توان عنوان نمود که عمده این فعالیتها در موضوعات اصلی «توسعه اجتماعی» و «مسائل مصرف کنندگان» انجام گردیدهاند و حوزه حکمرانی سازمانی از نظر حجم فعالیتها در رده سوم قرار می گیرد. سایر حوزههای استاندارد شاهد حجم فعالیت بسیار کمتری هستند.
منابع:
1-وبسایت بانک پاسارگاد: www.bpi.ir
2-استاندارد ایزو 26000
گروه رستا - سعید اصغری