در قسمتهای قبل گفته شد بهطورکلی دو روش تأمین مالی وجود دارد:
الف. تأمین مالی مبتنی بر بدهی
ب. تأمین مالی مبتنی بر سهامداری
و در ادامه با مسیرهای اصلی تأمین مالی، بهخصوص تأمین مالی پروژهمحور و ویژگیهای آن و سازوکارهای مشارکت عمومی_خصوصی (ppp) ، منابع مالی موجود در کشور و تجهیز منابع مالی(پولی) بانک و نحوه تخصیص آن، سازوکارهای تأمین مالی اسلامی، شاخصهای ارزیابی اقتصادی طرحهای سرمایهگذاری، ریسک و تحلیل حساسیت یک پروژه و الزامات تأمین مالی آشنا شدیم، در این قسمت به تجربه تأمین مالی صندوق پروژه آرمان پرند مپنا بهعنوان تجربه داخلی شماره 2 خواهیم پرداخت.
- تجارب تأمین مالی داخلی:
در این قسمت تلاش خواهیم کرد علاوه بر معرفی روشها با ارائه چند تجربه داخلی متفاوت در زمینه تأمین مالی نکات ضعف و قوت آنها را در حد امکان و با توجه به اطلاعات در دسترس بررسی کنیم.
- صندوق پروژه آرمان پرند مپنا
صندوق در سال 96 و با هدف تبدیل نیروگاه گازی پرند به سیکل ترکیبی توسط گروه مپنا تأسیس شد. این گروه در سال 93 بر اساس امتیاز بند 19 قانون بودجه سال 92 تبدیل نیروگاه گازی به سیکل ترکیبی را در دستور کار قرار داد. طبق بند 19، در صورت کاهش مصرف سوخت توسط نیروگاهها، دولت میزان سوخت صرفهجویی شده یا معادل ریالی آن را به نیروگاه در مدتی مشخص پرداخت میکند. گروه مپنا برای تأمین مالی این پروژه، به تأسیس صندوق پروژه اقدام کرد. البته با توجه به اینکه صندوقی را برای پروژههای زیربنایی با حجم بالای سرمایهگذاری موردنیاز به کار نگرفته بود، تأسیس آن مدتزمان زیادی به طول انجامید.
- هزینههای پروژه
کل هزینه اجرای پروژه 1770 میلیارد تومان بوده است که 1225 میلیارد تومان آن بهصورت آورده غیر نقدی گروه مپناست و 350 میلیارد تومان از طریق پذیرهنویسی صندوق و باقیمانده هزینهها توسط گروه مپنا بهعنوان آورده نقدی تأمین شد.
- پذیرهنویسی صندوق
صندوق آرمان پرند مپنا در نظر داشت که طی سه مرحله و در مجموع 350 میلیارد تومان منابع مالی از طریق صندوق پروژه جذب کند. پذیرهنویسی اول این صندوق در 16 و 17 مهرماه 96 انجام شد و کل واحدهای سرمایهگذاری عرضهشده به فروش رفت. با احتساب این مقدار پذیرهنویسی و آورده غیر نقدی، 96.5 درصد مالکیت صندوق در اختیار گروه مپنا و 3.5 درصد در اختیار سرمایهگذاران خرد قرار دارد.
- ارکان صندوق آرمان پرند مپنا
هر صندوق پروژه دارای ارکانی است که در شکل زیر ارکان صندوق پروژه آرمان پرند مپنا آورده شده است. شرکت پروژه صندوق پرند مپنا، شرکت تولید برق پرند مپنا انتخاب و سهام آن به صندوق پروژه منتقل شده است.
- هزینههای صندوق
هزینههای صندوق شامل هزینههای ارکان صندوق است که وظیفه اداره و نظارت بر آن را بر عهده دارند. این هزینهها بهصورت کارمزد برای ارکان در نظر گرفته شده است که بهصورت خلاصه در شکل زیر مشاهده میشود.
هزینههای صندوق پروژه (ارقام به میلیون تومان)
- پیرامون صندوق پروژه آرمان پرند مپنا
در صندوق آرمان پرند مپنا، سود پروژه بهصورت سالانه 22.5 درصد تضمین شده است و بازارگردان با این نرخ به خریدوفروش واحدهای سرمایهگذاری میپردازد. هدف از این تضمین سود، ایجاد جذابیت بیشتر برای سرمایهگذاران بوده است.
شرکت پروژه پس از تکمیل و آغاز مرحله بهرهبرداری به یک شرکت سهامی عام تبدیل و در بورس یا بازار خارج از بورس پذیرش و قابل معامله میشود. پس از ساخت پروژه و با تبدیل آن به سهامی عام و عرضه سهام شرکت پروژه فعالیت صندوق پایان میپذیرد، تمامی داراییها و بدهیهای صندوق به شرکت پروژه منتقل میشود و به دارندگان واحدهای سرمایهگذاری صندوق، به همان نسبت، سهام شرکت پروژه واگذار میشود.
منابع:
1- کتاب تأمین مالی پروژهای، فرهاد حاجیگل و همکاران
2- فصلنامه حسابدار رسمی، تأمین مالی، آقای بهرام غنی زاده و خانم زینب بارانی
3- مقاله روزنامه دنیای اقتصاد نوشته رضا کیانی
4- پایگاه خبری تحلیلی اقتصاد مقاومتی
5- روشهای تأمین مالی، دکتر سعید زرندی و مهندس سید سعید اکرم
6- بررسی عوامل موثر در تجهیز منابع بانکها، یوسف دلاور
7- تأمین مالی اسلامی، مزایا و چالشها، پژوهشکده پولی و بانکی
8- ابزار مالی اسلامی کوک، سایت شرکت تأمین سرمایه تمدن
9- مقاله ارزیابی اقتصادی پروژههای سرمایهگذاری، حسین اسلامی
گروه رستا - فرهاد حاجیگل