مسئولیتهای اجتماعی، آن دسته از اقدامات سازمانها هستند که فرای منافع مادی و یا غیرمادی انجام میگردند و موجب ایجاد پایداری در جامعه و محیط پیرامون سازمان میشوند. این نوع فعالیتها با هدف حل مشکلی از مشکلات جامعه و تحقق توسعه پایدار در سطح سازمان، کشور و جهان برنامهریزی و اجرا میشوند.
با توجه به اطلاعات مندرج در سایت بانک کشاورزی، مسئولیت اجتماعی در این بانک در چهار حوزه «توسعه پایدار»، «انساندوستانه و خیریه»، «علمی، آموزشی» و «فرهنگی، هنری، ورزشی» مورد پیگیری قرار گرفته است. با نگاهی به این اقدامات میتوان جنس فعالیتهای صورت گرفته را در قالب فعالیتهای مرتبط با فرایندهای داخلی (ازجمله تغییر در دستورالعملها و بخشنامهها)، فعالیتهای عامالمنفعه و ارزشمدارانه (ازجمله فعالیتهای زیستمحیطی، تبلیغاتی، دورههای آموزشی) و فعالیتهای مرتبط با مشتریمداری نام برد.
اگر قصد این باشد که مجموعه فعالیتهای انجام گرفته این بانک در حوزه مسئولیت اجتماعی را در یک تصویر کلی مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم شاید بد نباشد که از استاندارد ایزو26000 بعنوان یک چارچوب ارائه شده جهانی در مورد مسئولیت اجتماعی استفاده کنیم. لازم به ذکر است که این استاندارد برخلاف ایزو 9001 مورد ممیزی قرار نمیگیرد و صرفاً بعنوان یک الگوی پیشنهادی جهت رعایت مسئولیت اجتماعی منتشر گردیده است.
مروری بر استاندارد ایزو 26000:
سازمان بینالمللی استاندارد، استاندارد ایزو 26000 را برای مسئولیت اجتماعی بخش خصوصی و دولتی ارائه داده است. استاندارد ایزو 26000، مسئولیت اجتماعی را به شرح زیر بیان میکند: مسئولیت یک سازمان برای اثربخشی تصمیمات و فعالیتهای خود بر جامعه و محیط از طریق رفتار شفاف و اخلاقی. استاندارد ایزو 26000 برای کمک به سازمانها جهت اجرای توسعهی پایدار طراحی شده است. استاندارد ایزو 26000 دارای 7 موضوع اصلی جهت ایفای نقش و همچنین دارای 7 اصل کلی است. موضوعات اصلی این استاندارد عبارتند از:
- حکمرانی سازمانی
- حقوق بشر
- فعالیتهای نیروی کار
- محیطزیست
- شیوههای عملی عادلانه
- مسائل مصرفکنندگان
- مشارکت و توسعه اجتماعی
و اصول کلی حاکم بر انجام اقدامات داوطلبانه مسئولیت اجتماعی در این استاندارد عبارتند از:
- پاسخگویی
- شفافسازی
- رفتار اخلاقی
- توجه و احترام قائل شدن برای منافع سهامداران
- احترام به قانون
- احترام به هنجارهای بینالمللی
- احترام به حقوق انسان
در سری مطالب مرور فعالیتهای مسئولیت اجتماعی، استفاده از استاندارد ایزو 26000، صرفاً بمنظور کاربست یک چارچوب کلنگرانه و انجام یک دستهبندی موضوعی فعالیتها، صورت میپذیرد. پرواضح است که انجام فعالیتهای قابل تطبیق با تمامی موضوعات اصلی این استاندارد ممکن است برای بسیاری از سازمانها مقدور نبوده و اساساً با حوزه فعالیت آنها مغایرت داشته باشد. شاید یکی از دلایلی که این استاندارد صرفاً بعنوان یک الگوی راهنما مطرح میگردد نیز همین باشد. بنابراین تلاش ما صرفاً بر این است که فعالیتهای داوطلبانه انجام شده در سازمانها را بصورت توصیفی با این موضوعات اصلی تطبیق داده و دستهبندی نماییم و در این سلسله مطالب، مقصود، قضاوت و ارزیابی عملکرد مسئولیت اجتماعی سازمانها نیست بلکه هدف همان توصیف عملکردها در چارچوب استاندارد است.
با عنایت به موضوعات اصلی 7گانه مطرح شده در این استاندارد میتوان مجموعه اقدامات بانک کشاورزی را به قرار جدول زیر با موضوعات اصلی استاندارد ایزو 26000 مورد تطبیق و دستهبندی قرار داد:
با عنایت به دستهبندی فوقالذکر و اقدامات انجام شده حوزه مسئولیت اجتماعی در بانک کشاورزی میتوان عنوان نمود که عمده این فعالیتها در موضوعات اصلی «زیستمحیطی» و «توسعه اجتماعی» انجام گردیدهاند و موضوع مسائل مصرفکنندگان نیز از نظر حجم فعالیتهای داوطلبانه در رده سوم قرار میگیرد.
منابع:
1-وبسایت بانک کشاورزی: https://b2n.ir/keshavarzi0
2-استاندارد ایزو 26000
گروه رستا - سعید اصغری